Tuz nedir?
Denizlerden istihsal edilmiş bir doğallıktır; besinlerde doğal olarak da bulunmaktadır. Tuzun asıl adı Sodiyum klorur dur. ( Yüzde 60ı klor, yüzde 40ı ise sodiyumdur). Çoğu tuzlar iyotla zenginleştirilmiştir.
Sodyum nedir ?
Besinlerde doğal olarak bulunan bir mineraldir. Sinir/kas çalışmasında çok büyük önemi vardır. Vücudumuzdaki sodyum düzenini böbrekler ayarlar. Böbreklerden süzülen sodyumun yüzde 99u geri emilir. Aldosteron hormonunun yetersizliğinde böbreklerden emilim azalır, sodiyum atımı artar. Sodyum eksikliği olur. Bazı böbrek hastalıklarında sodyum atılımı azalır.
Peki sodyum fazla olduğunda atılır mı ? Hayır. Kalp yetmezliğinde, kalbiniz uygun bir şekilde çalışmazsa, sodyumu saklar. Bunun sonucu da bacaklarda ve ayaklarda şişkinlik (ödem) oluşur. Bu nedenle lezzetine bakmadan yiyeceklerinize tuz eklemeyiniz, ve fazla tuzlu besinleri tüketmeyiniz.
Tuzu gereğinden çok alırsak, kandaki tuz miktarımız yükselir, ve bu bizim susamamıza neden olur (Bu şekilde su içme ihtiyacı duyarız). Tuz molekulu suyu « çeker », bu neden ile siz devamlı tuzlu besinler tüketirseniz, tansiyonunuz da yükselir (kan miktarı arttığı için, tansiyon yükselir). Ilk zamanlarda, içilen su ile birlikte, fazla tuz, idrarla , terle dışarı atıllır . Ancak , kalbiniz veya böbrekleriniz yorulduğunda (hipertansiyon kalbinizi yorabilir) , tuzu dışarı atamaz. Kanda miktari artar ve suyu da çekerek vucudun belirli yerlerinde ödemler oluşur. Fazla sodyum, yüksek tansiyon oluşturmaktadır. Yüksek tansyon da birçok hastalığa yol acar.
Tuz tüketimimizi nasıl azaltabiliriz ?
Yemeklerinizi az tuzlu veya tuzsuz pişirin. Sofrada tuz kullanmayın. Taze ve tuz eklenmemiş besinleri tercih ediniz . Hipertansiyon varsa, satın aldığınız besinlerin etiketlerini okuyunuz. Yemeklerin tadına bakmadan tuz kullanma alışkanlığından vazgeçiniz. Tuz yerine, baharat ve maydanoz, kekik, nane, dereotu, feslegen gibi aromalar kullanın. Maden sularının sodyum iceriğini etiketinden kontrol ediniz (Eğer 50 mg dan az ise sodium miktarı, rahatlıkla kullanabilirsiniz).
Etiketleri okumayı öğrenelim Okumadan geçmeyin
Tabiki marketlerde, her aldığınız besinlerin etiketlerini okursanız, çok zamanınızı alır; ama her defasında değişik bir reyonu incelerseniz enfazla 15 dakikanızı alır.
Tüm okurlarıma sağlıklı tatiller dilerim. Unutmayalım tatilde de tuz ayarına dikkat edeceğiz..